یکی از کارهایی که هر پژوهشگری انجام می‌دهد، جستحوی منابع مرتبط با کارش است. بعضی از این منابع را در گشت‌وگذارهای کتابخانه‌ای و کتابفروشی پیدا می‌کند یا در دوره و کلاس اسمشان را می‌شنود و می‌رود دنبالش. اما بعضی از آنها هم به شیوه‌ای جالب سرراه سبز می‌شوند. کتاب «ادبیات من» نوشته سدونی اسمیت و جولیا واتسون، ترجمه رویا پورآذر از نشر اطراف هم از همان منابع بود.
وقتی وارد دنیای حرفه‌ای نویسندگی می‌شوی و دائم در کلاس‌ها و برنامه‌های نویسندگی غلت می‌خوری و حرف می‌زنی و از علایق و کارت می‌گویی، دوستان مهربانی پیدا می‌شوند که تو را یادشان می‌ماند که مثلن افلیا روی خاطره‌نویسی کار می‌کند یا این موضوع را دوست دارد. بعد حواسشان هست که اگر چیزی در این رابطه به چشمشان خورد، به تو هم بگویند.
من هم آنقدر سعادتمند بودم که یکی از همین مهربانان، دوره هم‌خوانی کتاب ادبیات من را که توسط استودیو هرف برگزار می‌شد، بهم معرفی کرد. قبلن در یکی از دوره‌های شاهین کلانتری به این کتاب اشاره شده بود، اما جدی به آن نگاه نکرده بودم. بعد از بررسی، دیدم پیشنهاد خوبی است. باهم‌خوانی خود مزایای بسیاری دارد و از طرفی هم با جمعی تازه و موضوعات جدید آشنا می‌شوم. خلاصه ثبت‌نام کردم و هر جمعه بخشی از کتاب را می‌خواندیم و تسهیلگر دوره، آقای فرهاد رضایی هم مطالب را به خوبی تشریح می‌کردند. از خوبی‌های این دوره معرفی منابع جنبی از جمله کتاب و فیلم بود که بسیار به درک بیشتر موضوع کمک می‌کردند.
کتاب ادبیات من، کتاب حجیم و یک محصول تحقیقی جامع در مورد ژانر خودزندگی‌نامه و انواع روایت «خود» است. بنابراین اگر فقط به خواندن زندگی‌نامه علاقه دارید، شاید به درد شما نخورد. این کتاب مناسب کسی است که در این ژانر تحقیق می‌کند و می‌خواهد با تمام زوایای آن آشنا شود. بخصوص که لحن کتاب بسیار علمی است و پر است از انواع مثال‌ها و معرفی‌های گوناگون نویسندگان و آثار درمورد موضوع.
به نظر من بیش از خودزندگی‌نامه به صورتی علمی و تخصصی به روایت از «خود» می‌پردازد. روش‌های مختلف روایت و انواع روایت‌های «خود» در بسترهای مختلف را معرفی می‌کند. تاریخچه، نظریه‌ها و رویکردهای نقادانه به این ژانر را بررسی می‌کند. علاوه بر معرفی شصت ژانر خودزندگی‌نامه‌ای، تفاوت‌ها و تشابه‌های ژانرهای مهم این حوزه مثل خاطره‌پردازی یا مموار، خودزندگی‌نامه‌نویسی، تاریخ شفاهی، یادداشت روزانه، اتوگرافیک، اعترافات، جستار شخصی و گروه‌نگاری نیز با استناد به آثار ادبی، سینمایی و هنری بی‌شمار توضیح داده می‌شود.
درباره‌ی نویسندگان
سدونی اسمیت استاد برجسته‌ی ادبیات انگلیسی در دانشگاه میشیگان است که تا سال ۲۰۱۰ ریاست مؤسسه‌ی زبان‌های مدرن آمریکا را به عهده داشته و حوزه‌های تحقیقاتی تخصصی‌اش عبارت‌اند از مطالعات خودزندگی‌نامه‌ای، ادبیات زنان، مطالعات پسااستعماری، ادبیات قرن بیستم آمریکا، فرهنگ بصری، ادبیات و حقوق، جنسیت و نظریه‌پردازی. جولیا واتسون استاد ادبیات و مطالعات تطبیقیِ دانشگاه اوهایو است که در حوزه‌ی نظریه‌پردازی ژانر خودزندگی‌نامه، روایت‌های زندگی، نظریه‌ی فمینیستی و نوشته‌های زنان فعالیت می‌کند.
سرفصل‌های کتاب
خودروایت‌گری: تعریف‌ها و تمایزها
سوژه‌های خودزندگی‌نامه‌ای
کنش‌های خودزندگی‌نامه‌ای
خودروایت‌گری از دیدگاه تاریخی
رونق خاطره‌پردازی
خودروایت‌گری دربافت‌های تصویری-کلامی-مجازی
تاریخچه‌ی نقد خودزندگی‌نامه، بخش اول: نظریه‌پردازی
تاریخچه‌ی نقد خودزندگی‌نامه، بخش دوم: گسترش مطالعات خودزندگی‌نامه
جعبه‌ابزار: بیست و چهار استراتژی برای خواندن روایت‌های زندگی
پیوست یک: شخصیت ژانر خودروایت‌گری
پیوست دو: نشریات و منابع اینترنتی
اگر به خواندن، نوشتن، تفسیر و نقد روایت‌ها و ناداستان‌های خودزندگی‌نامه‌ای علاقه دارید. یا در حوزه‌های گوناگون مانند ادبیات، نقد ادبی و هنری، علوم اجتماعی، مطالعات رسانه، هنرهای بصری و اجرامحور، مطالعات فرهنگی، تاریخ و پژوهش‌های قومی با روایت‌های زندگی سروکار دارید، خواندن این کتاب می‌تواند به شما کمک کند.
در حال حاضر در استودیو هرف مشغول باهم‌خوانی کتاب «فیلم‌جستار» هستیم.
آخرین دیدگاه‌ها